Anne rahminde bebeğin içinde bulunduğu ve zarlar ile sınırlı sıvıya amniyos sıvısı adı verilir. Amniyos sıvısının artışı veya normalden az olması gebelik haftasına göre bazı problemler ile birlikte olabilir.
Bebeğin içinde bulunduğu amnios sıvısı her hafta ile orantılı olarak artar ve 36 -37 haftalarda en yüksek düzeye ulaşarak yaklaşık 800-1000 ml civarında olur. Amnios sıvısının bebeğin dış travmalardan koruması gibi görevi var. Ama asıl önemlisi rahim içinde basınç oluşturarak akciğerlerin gelişimine ve mide bağırsak sisteminin gelişiminde önemli rol oynamaktadır.
Anne karnındaki bebek solunum hareketleri ile sıvının akciğerlere dolmasına yardımcı olur, amnios suyunu yutan bebeğin bağırsaklarından sıvı emilir ve böbreklerle süzülerek sıvının oluşumunda katkısı bulunmaktadır.
Hamileliğin ilk 3 ayında bebeğin bulunduğu amnios suyunun oluşumunda en büyük rol anne kanından süzülen serumdur. Sonraları bebeğin böbrek aktivitesi başlamasıyla amnios suyunun oluşumunda bebeğin idrarı her geçen hafta ile daha çok katkıda bulunmaktadır.
Bebeğin içinde bulunduğu sıvının miktarında azalma olması haline oligohidramnios adı verilir. Gebelik haftasına göre su azalmasının nedenleri de değişir.
İlk 6 ayda meydana gelen sıvı azlığında en önemli nedenler bebekteki genetik ve anatomik sorunlardır. Özellikle böbreklerin gelişmediği rahatsızlıklarda (doğuştan böbreklerin yokluğu, infantil polikistik böbrek) erken gebelik haftalarında sıvıda azalma meydana gelir. Diğer bir neden su kesesinin patlamasıdır. İlk 6 ayda meydana gelen sıvı azalmasının en önemli sonucu bebek akciğerlerin gelişememesidir. Akciğer hipoplazisi adı verilen bu durumda bebek miyadına kadar gelse bile, maalesef akciğerler ilk nefesle birlikte açılamaz ve bebek büyük olasılıkla kaybedilir.
6 aydan sonra meydana gelen sıvı azalmasında en önemli nedenler, annedeki hipertansiyon ve damarsal nedenler ile bunlara bağlı plasental yetmezliği ve bebekteki gelişme duraklamasıdır. Az beslenen bebeğin az idrar yapması bu haftalardaki sıvı azalmasının önemli sebebidir. Erken dönemlerdeki gibi su kesesinin patlaması da su azalması nedenidir.
NASIL TEŞHİS EDİLİR ?
Amnios sıvısının azalmasını tanısı kolaydır ve ultrasonografi ile konur. Sebebe yönelik bebeğin ayrıntılı taranması ve vaginal muayene ile rahim ağzından sıvı gelip gelmediği bakılır. Gebelik haftasına göre bebeğin gelişimi ve sağlığı ile ilgili testler yapılması gerekmektedir.
Sıvı gelmesi ile ilgili en önemli sorun amnios zarı enfeksiyonu varlığını araştırmak için CRP, beyaz küre sayımı yapılır. Bebekle ilgili de Fetal Biyofizik Profil, doppler gibi çalışmalar yapılmalıdır.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ NELERDİR?
6 aydan önce başlayan sıvı azalmasında maalesef sonuç her zaman yüz güldürücü değildir. Özellikle doğuştan böbrek yokluğu veya gelişmemesi, beraberindeki anomaliler nedeniyle kayıp yüksektir. 6 aydan önce sıvı azalması saptandığında bebeğin kromozom testlerinin yapılması önemlidir. Bebeğin böbrekleri ve idrar kesesinin görülmesi, böbreklerin varlığı böbrek faaliyetlerinin devam ettiğini gösterir. Bu esnada ultrasonografide saptanan solunum hareketleri iyi yönde olumlu bulgulardır. Bazen böbrekler net seçilemez ise amniyoinfüzyon adı verilen ve amnios kesesi içine sıvı verilmesi ile bebeğin suyu arttırılır ve ayrıntılı tarama için ortam sağlanmış olur.
6 aydan sonra meydana gelen sıvı azalmasında bebeğin yakından takibi, haftalı ve bazen haftada 2 defa NST, Fetal Biyofizik Profil ve doppler tetkikleri ile bebek takip edilir. Bu arada miyada yakın ise bebeğin doğurtulması gündeme gelebilir.
Prematüre olan bebeklerde ise akciğerlerin olgunlaştırılmasına yönelik tedaviler sonrası bebek yoğun bakım koşullarının iyi olan bir hastanede doğumun gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
