Herhangi sebeple sezaryen olan anne adaylarının merak ettiği sorulardan biri geçirilmiş sezaryen sonrası vajinal doğumdur. Bilindiği üzere anne adaylarından bir bölümü kendi istekleriyle sezaryen olmak ister. Bir bölümü de tıbbi sebeplerle sezaryen doğum yapmak zorunda kalırlar. Sonraki hamileliklerde bu anne adaylarının vajinal doğum şansı varmıdır. Yoksa olay tartışılmadan sezaryen mi yapılmalıdır?
Olaya anne adayı tarafından ve tabii ki tıbbi koşullar bakımından yaklaşmak gerekir. Hekime sorarsanız gönlü tekrar sezaryen yapmak yönündedir. Sebebi kendini emniyette hissetmesi ve işinden emin olmak istemesi. Doğum sürecinde yaşanacak stressten uzak olması, rahim yırtılır mı, bebeğe bir şey olur mu , tamam her şey iyi gitti bebeğin kafası çıktı ama omuzu takılır mı, doğum gece başlarsa hastanede yeterli nöbetçi ekip var mıdır, varsa bu ekip sezaryen sonrası vajinal doğum takip edebilir m, acil durum oluşursa ne kadar sürede ameliyathaneye alınıp operasyona başlanabilir gibi uzayan sorular.
Sezaryen sonrası vajinal doğum kimler yapabilir gibi bir soruya net bir cevap verme imkanı yoktur. Ama doğum için avantajlı ve dezavantajlı adaylar vardır.
Sezaryen sonrası vajinal doğum için kimler avantajlıdır:
- 5 yıldan fazla süre önce sezaryen olanlar
- Sezaryen tekniği olarak yanlamasına açılmış olanlar
- Halen anne rahmindeki bebeğin baş gelişi
- Bebeğin iri olmaması, burada kriter genelde 4000 gr olarak ele alınır ama annenin doğum kanalı ile bebeğin başı arasındaki uyum olarak bakmak daha doğrudur
- Annenin sezaryen dışında ameliyatının olmaması
- Annenin kilosunun obezite sınırında olmaması
- Anne adayının herhangi bir ek hastalığının olmaması(şeker, kalp hastalığı veya hipertansiyon)
- Doğumun doğal haliyle başlaması ve ilk muayenede rahim açıklığının 4 cm ve üzerinde olması.
- Geçirilen sezaryenden önce en az bir tane vajinal doğum yapmak
- Anne rahmindeki bebeğin tek olması
- Sezaryen olduğu tıbbi koşulun bu hamilelikte olmaması
- Doğum için karar verilen hastanede 24 saat hizmet verebilen kadın doğum, çocuk ve anestezi ekibinin bulunması ve her an acil müdahale için hazır olması.
Sezaryen sonrası vajinal doğum için dezavantajlar şunlardır.
- Önceki sezaryenden 2 yıldan az bir süre geçmişse
- İleri anne yaşı( 40 yaş ve üzeri)
- Annenin kısa boylu olması
- Annenin aşırı kilolu olması
- Birden çok sezaryen olanlar
- Anne rahminde bebeğin iri olması(4000 gr üzerinde olması)
- Anne rahmindeki bebeğin baş dışında( makat veya yan durması)
- Çoğul Gebelikler
- Sezaryen teknik olarak uzunlamasına veya T şeklinde açılmış olması
- Doğumun doğal başlamaması
- Rahim açıklığının 2 cm den az olması
- Doğum yapılacak hastanede her zaman hazır nöbetçi ekibin bulunmaması
- Sezaryen sonrası vajinal doğum ile ilgili doğum ekibinin tecrübe eksikliği
- Önceki sezaryen kesisinin şekli bilinmiyorsa
- Daha önceden rahim duvarında yırtılma yaşanmışsa
- Sezaryen dışında miyom ameliyatı veya rahimde düzeltme ameliyatı geçirenler
- Annede aşikar veya gebelik şeker hastalığının bulunması
Sezaryen sonrası vajinal doğum esnasında neler olabilir ?
Bu doğum şeklinde meydana gelebilecek komplikasyonlar rahim yırtılması, normalden fazla kan kaybı, tekrar acil sezaryene geçilmesi, bebekle ilgili problemler.
Yapılan istatistiklere göre ki bunlar hep yabancı referanslardır sezaryen sorası vajinal doğum açısından avantajlı grubun % 60 -80 civarında doğum yapabildiği bildiriliyor. Özellikle doğum doğal haliyle başlamamışsa, iri bebek ve annenin kilolu olduğu durumlarda olasılık % 40 lara düşmektedir. Diğer detaylı istatistikleri merak eden anne adayları “sezaryen sonrası vajinal doğum “ anahtar kelime ile arama yaparsa rahatlıkla ulaşabilirler.
Sezaryen sonrası vajinal doğumda bebeklerin sorunlu dünyaya gelme olasılığı 10 binde 8 olarak bildirilmektedir. Bunlar bebeğin az oksijene bağlı sorunlar(hipoksi), beyinde oksijensizliğe bağlı beyin işlev sorunları(ensefalopati ve iskemi)dir. Ayrıca vajinal doğumda olabilecek vajinal yırtıklar ve bebeğin omuz takılması gibi sorunları da unutmamak gerekir.
Sezaryen sonrası vajinal doğum için ne zaman ve nasıl karar verilir ?
Öncelikle sezaryen sonrası vajinal doğum denemesi yapılabilmesi için doğum yapılacak hastane ve ekip çok önemlidir. Hastanenin bu konuda deneyimli bir kadrosunun olması ve her an acil müdahale yapılabilecek ortamın sağlanmış olması gerekir. Bunun yeterli olup olmadığını size kadın doğum hekiminiz bilgi verebilecektir. Doğumdan önce özellikle 37 gebelik haftasından sonra bebeğin pozisyonu baş olmalı ve ultrasonografi ile yapılan tahmini bebek ağırlığının kabul edilebilir sınırlarda olması önemlidir. Doğumdan önce yapılan muayenede rahimde açılma olması ve doğumun doğal olarak başlaması şansınızı arttıran faktörlerdir. Önceki doğum hikayeniz ve geçirilmiş operasyonlar doğum esnasında rahim yırtılması riskiyle çok ilgilidir. Birden çok sezaryen, geçirilmiş myom operasyonları bu girişimden vazgeçmek için önemli sebeplerdir. Daha önceden iri bebek veya baş doğum yolu uyumsuzluğu nedeniyle sezaryen olmuşsanız ve bebeğiniz iri ise vajinal doğum şansınızın düşük olduğunu bilmelisiniz.
Bu konuda size yardım eden ekibin başlıca amaçlarının sizin bebeğiniz ile sağlıklı bir şekilde eve taburcu etmek olduğunu bilin ve gerektiği zamanlarda tekrar sezaryen uygulanıyorsa bunu sizin ve bebeğinizin için olduğunu hatırlatalım.