Tüp bebek, doğal yolla veya diğer yöntemlerle hamilelik elde edilememiş çiftlere uygulanan bir tedavi yöntemidir. Sadece bebek sahibi olmak için değil, bazen ailesel bazı problemlerin araştırılarak sadece sağlıklı embriyoların rahim içine verilerek sağlıklı bir bebek sahibi olabilmek için de kullanılmaktadır.
Tüp bebek tedavilerinin yaygınlaşması ve bu konuda teknolojinin ilerlemesine rağmen maalesef her çift bu yöntemle hayallerine kavuşamamaktadır. Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen birçok etmen var. Birçok faktör tüp bebek başarısını önemli oranda etkilemektedir.
KADIN YAŞI
Kadınlarda özellikle 35 yaştan sonra yumurtalıklarda bulunan hücreler hızla tükenmekte ve sayı olarak yeterli olsa bile çoğunlukla kalitesi bozulabilmektedir. Bu durum tüp bebekteki başarı şansını da azaltmaktadır.
YUMURTALIK REZERVİ
Sıklıkla yaş ilerledikçe yumurtalıklardaki hücre sayısı azalır. Fakat bazen genç kadınlarda da görülen bu durumda yüksek dozda yumurtlama ilaçları kullanılsa bile zor cevap alınmaktadır. Yumurta hücrelerindeki bu azalma tedavi şanını kısıtlamaktadır.
KADIN VE ERKEKTEN ELDE EDİLEN HÜCRELERİN KALİTESİ
Kadınlarda yaş ilerledikçe düşen hücre kalitesi, genç kadınlarda da bazen görülebilmektedir. Elde edilen yumurta hücreleri yeterli sayıda olmasına rağmen istenen olgunlukta olmazsa, maalesef kaliteli embriyo oluşamamaktadır. Erkeklerde ise sperm hücrelerindeki sayıdan çok yapısal anormallikler başarıyı çok etkilemektedir. Özellikle ağır yapısal anomaliler içeren spermler ile yapılan tüp bebek tedavilerinde döllenme oranı ve kaliteli embriyo elde etme oranı düşmektedir. Bazen embriyoların kalitesi görünüm olarak iyi ise de bu embriyolarda sıklıkla kromozomal bozukluklar görülmektedir. Bu durum hem hamilelik şansını azaltır, hem de hamilelik oluşsa bile düşük yapma riskini arttırır.
KADINLARDA RAHİM İÇ ZARINDAKİ PROBLEMLER
Rahim iç zarının buraya yapılan müdahaleler ile zarar görmesi ve incelmesi sık görülen bir sorundur. Sağlıklı embriyo verilse bile tutunması zorlaşmaktadır. Bu nedenle rahim iç zarında hasar şüphe edilen vakalarda tüp bebek tedavisi öncesi histeroskopi ile rahim iç zarı incelenerek sorun giderildikten sonra başarı şansı artmaktadır.
RAHİM KANALLARINDA GENİŞLEME VE SIVI BİRİKİMİ
Rahim kanallarında enfeksiyon veya geçirilen operasyonlara bağlı tıkanıklık ve tüplerde sıvı birikmesi ise tüp bebek tedavisinden önce mutlaka tedavi edilmesi gereken sorunlardır. Bu problemlerin varlığında sadece tüp bebek yapılan olgularda başarı çok düşmektedir.
Tüp bebek tedavisinde kadın ve erkeğe ait faktörlerin yanında tedaviyi yapan merkezin fiziksel şartları ve tüp bebek ekibinin tecrübesi ve titizliği de çok önemli rol oynamaktadır. Tüp bebek laboratuvarının dünya kalitesi standartlarında olması gerekli olan özelliktir.
Tüp bebek tedavisinin ilk aşaması olan çiftin değerlendirilmesi ve kısırlığa neden olan faktörlerin tespit edilerek tüp bebek işleminden önce tedavisi, uzun, yorucu ve pahalı olan bu yöntemin başarısını önemli derecede etkilemektedir.