Hamilelikle birlikte meydana gelen hormonal değişimler birçok sistemde değişimlere neden olmaktadır. Kanda yüksek düzeylerdeki hormonlar, kalp damar sistemindeki değişimler doğal olarak anne adaylarında dış görünümünde değişikliklere neden olmaktadır. Bu değişiklikler geçici olsa da hangisinin normal, hangisinin hekime başvurulması gerektiğini bilmek önemlidir.

Özellikle ciltteki değişiklikler kadınları sıklıkla rahatsız eder ve özellikle çalışan kadınlar bu değişiklikler için çare aramaktadır. Hamilelikte en sık görülen değişiklikler şunlardır.

HAMİLELİKTE YÜZ KIZARMASI

Hamilelikte yüzde özellikle yanakların kızarması dikkat çekici bir görünümdür. Utanmış veya çok ağlamış bir kadındaki gibi bir görünümdür. Sebebi ise hamilelikle birlikte artan kan miktarı ve cilt altındaki ince damarların genişlemesidir. Bu bölgelerde ciltte yağ hücreleri de çok aktif olduğundan yüzde parlak ve kızarık bir cilt görünümü vardır. Bu hamilelikte normal bir durum olup aşırı yağlanan ciltlerde yağsız cilt temizleyici losyonları kullanılabilir ama gerekli de değildir.

HAMİLELİKTE CİLT KURUMALARI VE KAŞINTILARI

Hamileliğin ilk aylarından itibaren cilt kuruması meydana gelir. Bu bazen kaşıntılara ve cildin pul pul dökülmesine neden olabilir. Sebebi ise yüksek düzeylerde olan progesteron hormonudur. Bazen 5-6. aydan itibaren kaşıntılar rahatsız edici olabilir. Bu durumda hamilelik kaşıntısı ve gebelik kolestazı düşünülmelidir. Cilt kurumalarına nemlendirici losyonlar ve kremler hamileliğin başından itibaren kullanılabilir. Eğer kaşıntı artmışsa kaşıntı giderici losyon ve kremler kullanılabilir. Gebelik kolestazında ise ilaç tedavisi hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından mutlaka gereklidir.

HAMİLELİK SİVİLCELERİ

Hamilelikte yüksek düzeylere çıkan progesteron hormonunun kısmen androjen adı verilen erkeklik hormonu etkisi nedeniyle ciltteki salgı bezlerinin salgısı artmaktadır. Hamilelik sivilcelerinde lokal kremler ve temizleyici losyonlar kullanılabilmektedir. Klindamisin veya eritromisin içeren antibiyotikli kremler de kullanılabilir. Ama özellikle tetrasiklin içeren kremler hamilelikte kesinlikle zararlıdır.

HAMİLELİKTE SAÇ DÖKÜLMELERİ VE TÜYLENME

Hamilelikte vücutta yaygın olarak hafif düzeyde tüylenmede artış görülmesi normaldir. Nedeni yumurtalık tarafından salgılanan progesteron ile yumurtalık ve böbrek üstü bezi tarafından üretilen erkeklik hormonları olan androjenlerdir. Yüzde, göğüslerde ve göbek hizasında tüylenmede artış sıklıkla görülmektedir. Doğumdan sonra bu tüyler tamamen kaybolmaz fakat çapları çok incelir ve rengi açıldığından rahatsız edici görünümden uzaklaşır.

Kadınlarda saç büyümesinin kabaca 2 dönemi vardır. Anajen faz denen dönemde saç büyümesi olur ve telojen faz adı verilen dönemde ise büyüme durmaktadır ve yeni saç çıkabilmesi için saç dökülmesi meydana gelir. Normalde saç köklerinin yüzde 20’si telojen fazdadır. Hamilelikte saçların çoğu anajen fazdadır ve kafa cildinde saç büyümesi artmıştır. Hamileliğin sonlarında ve doğumdan sonra ise saç kökleri telojen fazda olup saçlarda dökülme artmıştır. Rahatsız edici bu durum ise çok normaldir. Normal saç kaybı günde 60-100 kadardır ve saçların yüzde 40 kaybı ciddi şikayetlere neden olur. Saç kaybı özellikle alın ve tepelerde sıklıkla meydana gelir ve 1-5 ayda düzelmektedir. Bazı durumlarda saç dökülmesi 1 yıla kadar da uzayabilir. Eğer saç dökülmesi artmışsa tiroit fonksiyonları mutlaka kontrol edilmeli ve gerekirse tedavi edilmelidir. Hamilelikte ve doğum sonrası olan saç dökülmesinde lokal losyonlar ve şampuanlar dışında etkili bir tedavi bulunmamaktadır.

HAMİLELİKTE CİLT LEKELERİ

Hamilelikte ciltte lekelerin artışı, artmış olan melanosit uyarıcı hormon (MSH) nedeniyledir. Buna neden ise artmış düzeylerdeki östrojen ve progesteron hormonlardır. Lekelerin ve rengin koyulaşması özellikle meme uçlarında, göbek etrafı, koltuk altları, genital bölge ve göbek altındaki çizgilerdedir. Yüzdeki cilt koyulaşmasına gebelik maskesi adı verilir. Ciltteki benler de koyulaşır ve koyu kahverengi renge bürünür. Tüm bu değişiklikler güneşte daha belirgin olur ve hamilelikten sonra azalır veya kaybolur.

HAMİLELİKTE CİLTTE VARİSLERİN ARTIŞI

Özellikle bacaklarda örümcek ağı gibi ince varisler sıklıkla görülmektedir. Nedeni büyüyen rahmin yaptığı toplar damar baskısı ve damarlarda genel bir genişlemedir. Ailesel veya önceden varislerin varlığı bu problemin ortaya çıkmasına yardımcı olmaktadır. Tedbir olarak uzun süre ayakta kalmamaya dikkat etmek, düz yolda yürüyüşler, dinlenirken ayakların hafif yükseltilmesi, aşırı kilo almadan kaçınma ve çalışırken elastik çoraplar veya varis çorapları faydalı olmaktadır. Özellikle ince varisler hamilelikten sonra kalabilir ve estetik endişe taşıyan kadınların bu problemden lazer tedavisi ile kurtulması olanağı mevcuttur.

EL VE AYAK TABANLARINDA KIZARMA

Hamilelikte damarların genişlemesi ve dolaşan kanın artışı ve kan debisinin artması nedeniyle avuç içi ve ayak tabanlarında kızarma sıklıkla görülür. Tedavisi yok ve gereksizdir.

Hamilelik için en zor dönemler özellikle sıcak aylardır. Dışarı çıkarken, seyahat ederken güneşten koruyacak kıyafetler, şapka, gözlük ve pet şişe su mutlaka yanınızda bulundurmanızı öneririm. Özellikle güneş lekelerine karşı 30 faktörlü krem kullanabilirsiniz. Güneşlenmek, denize girmek havuza girmek sakıncalı değildir. Hamileliğin her döneminde yapılabilir. Hamilelikte sıvı kaybının çok olduğunu ve bol sıvı tüketmeniz gerektiğini lütfen unutmayın.

Herkese güzel ve sağlıklı bir yaz dilerim.