Hamilelik süreci itibariyle ümit doludur ve güzel duyguların barındırıldığı bir süreçtir. Akla öncelikle gelebilecek problemler ise bebekle ve hamilelikle ilgilidir. Kadın hayatının sadece belli bir dönemi olan hamilelikte hamilelik dışı da bazı sorunlar maalesef yaşanabilmektedir.
Hamilelikte özellikle sık görülebilen jinekolojik kanserlerden kısaca bahsetmekte fayda var. Hamilelik sürecinde özellikle önem kazanan kanserler rahim ağzı kanseri, yumurtalık kanseri ve meme kanseridir.
Rahim ağzı kanseri hamilelikte oldukça az görülmesine rağmen hamilelikte en sık görülen kanser türüdür. Yaklaşık 10 binde 1 ile 15 arası sıklıkta görülür. İyi tarafı hamilelikte görülen rahim ağzı kanserlerinin yaklaşık yüzde 80-85’i birinci evrededir. İkinci evrede saptanan rahim ağzı kanserleri yüzde 10, üçüncü ve dördüncü evredeki vakalar ise sırasıyla yüzde 3 ve yüzde 2 sıklıktadır.
HAMİLELİK ÖNCESİ ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Hamilelik için karar veren bir çiftin öncelikle jinekoloğa başvurarak rutin muayenelerini yaptırması hala günümüzde rutin bir uygulama haline gelememiştir. Uzman olarak biz kadın doğum hekimlerinin önerisi ise hamilelik öncesi hem çifte ait, aileye ait geçmiş hikayenin alınması ve bazı rutin muayenelerin yapılmasıdır.
Özellikle aile geçmişinde meme ve yumurtalık kanseri vakalarının olması bu konuda önceden bir taramayı gerektirebilir. Bunun yanında ailesel kalıtımsal hastalıkların olması önceden yapılabilecek bazı araştırmaları gerektirebilmektedir.
Rutin jinekolojik muayenede vaginal smear alınması çok önemlidir. Çünkü hamilelik süreci öncesi ve sonrası geçen süre en az 1 yıldır. Bu sürede pek rahim ağzı kontrolü yapılmaz. Bu sebeple rahim ağzı ile ilgili problemlerin tanısı da gecikebilmektedir. Özellikle önceden vaginal smearde anormallik saptanan anne adaylarının gerekirse hamilelikte de smear ile takibi gerekebilmektedir.
Bunun yanında rahim ağzındaki problemleri nedeniyle geçirilmiş olan konizasyon adı verilen operasyonlar da rahim kanalında kısalmaya neden olabildiğinden bu açıdan gözden geçirilmesi ve hamilelikte gerekirse rahim ağzında “cerclage” adı verilen dikişin atılması rahim ağzı yetmezliğini önlemede etkili bir işlemdir.
Hamilelik öncesi tetkik edilmemiş olan anne adayı hekime ilk başvurusunda rutin gebelik tespiti için yapılan ultrasonografinin yanında rahimde bulunabilecek myom ve yumurtalık kistleri açısından tetkiki de önemlidir. Aynı esnada yapılmasını önerdiğimiz tetkik vajinal smeardır.
Hamilelikte saptanan kanser dışındaki rahim ağzı smear bozuklukları biyopsi ile kesin tanısı konulduktan sonra hamilelik sonuna ertelenebilir.
VAJİNAL KANAMALARA DİKKAT!
Rahim ağzı kanseri hamileliğin her sürecinde rutin muayenede görülmemişse vereceği en önemli belirti vajinal kanamadır. Bu kanamalar özellikle cinsel ilişki sonrası görülmektedir. Vajinal kanamada rahim ağzında görülen bir yara veya şişlik rahim ağzı kanserini şüphelendirir. Smear yanında gerekirse biyopsi yapılabilmektedir.
Hamileliğin ilk 3 ayında saptanan rahim ağzı kanseri hangi evrede olursa olsun tedavisinin hemen yapılması önerilir. Çünkü 6 ay bu hastalık için çok uzun bir süredir ve ileri evrelere gidebilir. Hücre içi kanser adı verilen en erken evrede koni şeklinde bir parçanın çıkarılması tedavi için yeterli olabilmekle birlikte, birinci ve ikinci evrenin başındaki vakalarda rahmin ve yumurtalıkların etraftaki dokularla birlikte geniş olarak çıkarılması gerekebilmektedir.
VAKALARDA ARTIŞ VAR!
Hamileliğin 5. ayından sonra saptanan rahim ağzı kanserlerinde ailenin kararı beklenir, ama bu arada yayılımı ile ilgili özellikle MR tetkiki ile bölgesel lenf bezlerine yayılım ve tümörün evresi saptanıp tedavi planlaması yapılır. Eğer başkaca bir aciliyet yoksa genelde bebeğin yaşama kabiliyetini kazandığı haftalar beklenir ve doğum gerçekleştirilir. Doğum şekli için mutlaka sezaryen tercih edilir. Eğer geniş bir cerrahi yapılacaksa doğumdan sonra 3-4 hafta rahim ve hamileliğin vücut üzerine yaptığı değişikliklerin ortadan kalkması beklenir. Kanserin evresine göre cerrahi ve/veya radyoterapi tedavileri uygulanır.
Kanser haftası nedeniyle işlediğim bu konu gerçekten bebek bekleyen anne adayları ve aileler için can sıkıcı olabilir. Ama vurgulamak istememin nedeni cinsel yolla bulaşan hastalıkların artışı ile paralel rahim ağzı kanserinin de sıklığındaki artıştır. Hamilelikte hafif kanamalara neden olabileceğinden çekindiğimiz rutin vajinal smear testini ilk hamilelik muayenesinde yapılması hastalığın erken tanısında çok önemli bir araç olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız.
Sağlıklı ve mutlu günler dileğimle…
